Rěčne kućiki

Boži narodk a betlehem

W adwentnym času porjeńšamy sej kaž kóžde lěto zaso rjenje swoje stwy z hałžkami, swěčkami, adwentnym wěncom a druhej pychu. Rjany nałožk je w tutym zwisku nastajenje figurow, předstajacych scenu naroda Jězusdźěćatka w Betlehemskej hródźi. Druhdy jewja so tež dalše z tym zwjazane podawizny, kaž pastyrjo na polu a wopyt mudrych z rańšeho kraja. W katolskich Serbach praji so tutym figurowym skupinam najbóle Boži narodk. Pomjeńšenka narodk drje pokazuje na to, zo su to zwjetša miniaturowe postawy. W ewangelskich kónčinach mamy druhe serbske pomjenowanja za to. Tu praji so zdźěla žłobik. Podobnje kaž je to w němskej „Weihnachtskrippe“, steji tu prowizoriske łóžko za Jězusa, picowy žłob, za cyłu hodownu sceneriju. Hišće bóle znaty drje je wuraz betlehem – potajkim mjeno města, hdźež je so Jězus narodźił. Tutón rozdźěl w pomjenowanjach mamy tež w serbskej literaturje dokumentowany. Tak napisa nam Jan Wornar stawizničku „Wowcyny Boži narodk“, mjeztym zo namakamy w dopomnjenkach Měrćina Nowaka-Njechorńskeho rozprawu, kak bě jeho nan sam natwarił betlehem, za kotryž zarjadowa samo wosebitu „Betlehemsku stwu“.

A štóž doma nima Boži narodk abo betlehem, namaka jón cyle po tradiciji w cyrkwjach, hdźež je so tutón nałožk prěnjotnje pěstował.

S. Wölkowa

temy: serbske wotpowědniki za němske słowa, regionalne rozdźěle w serbšćinje, pochad słowow

klučowe słowa: substantiw, dialekt

hesła: Boži narodk, betlehem, Weihnachtskrippe, žłobik, Krippe