Rěčne kućiki

Brijnosć

Njedawno wobroći so na mnje žona, bydlaca blisko Wojerec, z prašenjom. Wona so dopomina na słowo brijnosć, kotrež su prjedy w jeje ródnej wsy wužiwali, ale w žanym serbskim słowniku słowo njesteji. Brijnosć su mjenowali młodźinu, potajkim cyłk nježenjenych młodych ludźi. Słowo brijnosć woprawdźe eksistuje z woznamom ,młodźina‘, ale jenož we Wojerowskim dialekće, hewak wužiwa so słowo młodźina. Wotpowědny adjektiw brijny rěka ,nježenjeny‘. Wokoło Blunja, potajkim trochu dale na sewjer, wužiwaja za to podobne słowo, mjenujcy fryjnosć. Adjektiw fryjny w zmysle ,nježenjeny‘ je tež w delnjoserbšćinje znate, a w hornjoserbskich dialektach praja frejny. Jedna so we woběmaj padomaj wo požčonku z němčiny („vri= „frei“). Zwukowa podoba słowa swědči wo wysokej starobje tuteje požčonki. Stari Serbja mjenujcy njeznajachu zwuk f, ale připodobnichu jón na b. Serbšćina znaje hišće druhe tajke požčonki: blak je na přikład nastało z němskeho „flack“ (dźensa „Fleck“) a našu serbsku blešu smy sej požčili z němskeho „Flasche“. – Nadźijam so, zo wokoło Wojerec njezabudu stare słowo brijnosć a je tež dale wužiwaja.

A. Pohončowa

temy: regionalne rozdźěle w serbšćinje, pochad słowow

klučowe słowa: substantiw, dialekt, požčonka, němčina

hesła: brijnosć, brijny, ledig, unverheiratet, bleša, blečk, nježenjeny, njewudata, młodźina